Hulspas

Marcel Hulspas kennen we vooral als de oprichter van de Stichting Skepsis en als (voormalig) redacteur van Skepter, die het doorgaans niet echt begrepen heeft op de pseudowetenschap. Schreef al eens een heel kritisch boekje over UFO's, wat hem natuurlijk weer op lelijke opmerkingen van de UFO-gelovigen kwam te staan.

Tegenwoordig is Hulspas wetenschapsredacteur bij het gratis dagblad De Pers en sinds deze week heeft Marcel iets met complotten. Woensdag ging het over het gerucht dat de Israëli’s voor de Palestijnse gebieden kauwgumballen maken waarin iets zit waar Palestijnse meisjes onvruchtbaar van worden. De Palestijnse autoriteiten stuurden ooit een partij kauwgumballen naar een lab in Caïro en daar troffen ze progesteron aan. Een tweede test, op verzoek van de Washington Post door een Israëlische onderzoeker, leverde géén progesteron op. Waarmee voor de Palestijnen duidelijk was wie er in het complot zaten.

Gisteren ging het bij Marcel over het verzinnen van een vijand, en hoe een complot van kwaadwillende schurken het mooiste excuus is om een oorlog te beginnen. Nu zul je Hulspas niet gauw horen zeggen dat 9/11 een inside job is, maar veel scheelt het niet. Marcel komt via de leugens over Irak en het uitlokken van de Spaans-Amerikaanse oorlog terecht bij Pearl Harbor en het mogelijke complot rond de USS Liberty. Ook somt hij de veelgestelde vragen rond 9/11 op van "uiterst achterdochtige, vaak ronduit paranoïde amateuronderzoekers". Marcel: "Maar wie de Amerikaanse geschiedenis kent, vraagt zich af: zijn ze wel paranoïde genoeg?"

Maar kent Marcel de geschiedenis wel goed genoeg? Het bewijs ten aanzien van Pearl Harbor is flinterdun. Waarom kent Hulspas niet het werk van de onderzoeker Stephen Budiansky die in zijn boek Battle of Wits: The Complete Story of Codebreaking in World War II op grond van marinestukken heeft aangetoond dat er helemaal geen sprake kon zijn van exacte kennis over een Japanse aanval. Een jaar voor de aanval veranderden de Japanners hun geheimcode, waardoor de communicatie niet meer goed - in elk geval niet woordelijk - gevolgd kon worden. En de bewijsvoering rond het complot rond de USS Liberty is al even wankel.

Normaal is Hulspas er altijd als de kippen bij om bronnen te citeren die de aannemelijkheid van pakweg graancirkels en UFO's in twijfel trekken, maar nu het daar niet over gaat, is hij een stuk minder kritisch.

Twee jaar geleden zagen we trouwens nog een andere Marcel. Wat bezielt Amerikanen om overal complotten en samenzweringen te zien, wilde TU Delta van hem weten. Nou, vertelde Hulspas, dat kwam omdat een rechtse stroming een bloedhekel heeft aan de federale overheid heeft en samenzweringstheorieën een simpel antwoord geven op verwarrende gebeurtenissen. "Zo'n ideale misdaad, daar moet de CIA achter zitten" vond Marcel maar een belachelijke gedachte: "De CIA is al jarenlang een hopeloze, in crisis verkerende organisatie. Zelfs al zouden ze willen, het zou ze niet eens lukken om zo'n complexe aanslag te organiseren."