Oude media

Zojuist het Twee Vandaag-item teruggezien (via internet) over 9/11 complotten. Geen beste uitzending. Je laat een complotdenker (Daan de Wit) wat zeggen over de graafkracht van de nieuwe media, en zet daar een paar grijze muizen tegenover (Van Ginniken, en Broertjes van de Volkskrant) die alleen in zeer algemene termen iets kunnen zeggen over 9/11 complotten, wat in het geval van Broertjes ook nog eens zo vermoeid en ongeïnteresseerd klinkt dat je als kijker al gauw geneigd bent om die langharige jongen (De Wit) te geloven.

Totdat De Wit begint te vertellen over de crash van Vlucht 93 in Pennsylvania en je je realiseert dat deze zelfverklaarde exponent van de nieuwe media zich wel heel erg vergallopeert. Hij vertelt dat de burgemeester van Shanksville "op camera" zou hebben gezegd dat hij geen vliegtuig heeft gezien in op de crashsite bij het dorp. Ligt het nou aan Daan dat hij dit dit niet eens fatsoenlijk heeft uitgezocht, of is hij zijn eigen grijze plaat aan het afdraaien?

Nog een keer dan: Het bewuste citaat komt uit een door complotdenkers vaak aangehaalde Duitse WDR documentaire, waar Der Spiegel het nodige over heeft geschreven. "When Der Spiegel confronts (Major) Stull with the English translation of these passages in the film script, the man is speechless: “My statements were taken completely out of context. Of course there was an airplane. It’s just that there wasn’t much left of it after the explosion. That’s what I meant when I said ‘no airplane’. I saw parts of the wreckage with my own eyes, even one of the engines. It was lying in the bushes.”

Het tijdschrift vroeg de uitgewerkte interviewfragmenten op bij WDR en daar vertelt de burgemeester dan ook nog: “They just found the two turbines because, of course, they’re heavier and more massive than everything else. But there was almost nothing left of the actual airplane. You can still find plate-sized parts out there. And Neville from the farm over there found an aluminum part from the airplane’s outside shell behind his barn that must’ve been about 8 by 10 or even 8 by 12 feet.” Alleen dit citaat is achterwege gelaten. De documentairemaker is er na deze onthullingen bij de WDR uitgegooid.

Is Daan dit nu echt ontgaan, of wil hij het allemaal niet weten? Waarom is het dat de oude media de telefoon oppakt om het een en ander uit te zoeken, terwijl Daan de Wit genoegen neemt met een linkje? Moet dit nieuwe onthullingsjournalistiek voorstellen? Een eerstejaars student van de School voor de Journalistiek bakt er meer van.

Over een week nog een uitzending over complotdenkers van Zembla. Eerder was het bericht uit de gelederen van Zapruder (dat medewerking aan de uitzending heeft verleend) dat de samenstellers "helemaal om" waren. Dat leek ons niet erg waarschijnlijk. Samensteller Kees Schaap werd eerder in Trouw ook al als een 'believer' aangemerkt en daar was hij niet blij mee, getuige een reactie van zijn hand bij de Volkskrant. "De ene journalist van Trouw publiceert een ondeugdelijk verkregen onwaarheid. De volgende journalist van Trouw komt daar nog eens overheen om deze leugen als 'bewijsmateriaal' aan te dragen voor de stelling dat andere journalisten zich bezighouden met complotten in plaats van feiten."

Nu meldt Zapruder dat het een goede, nette documentaire gaat worden. Alleen over de clue willen ze bij de VARA tegenover de Zapruders niets kwijt.

Die geheimzinnigheid klinkt niet goed, beste Zapruders. Het zal er wel op neerkomen dat de Zapruder info zo serieus mogelijk wordt gepresenteerd en daar nuchtere feiten tegenover komen te staan. Anders krijg je de kritiek dat je er net zo goed geen aandacht aan had kunnen besteden.

De clue kunnen we eigenlijk al onthullen aan de hand van de aankondiging voor de omroepgidsen: "In Zembla een onderzoek naar wat er waar kan zijn van deze complottheorieën, met medewerking van wetenschappers, luchtvaartdeskundigen en explosievenexperts." Oftewel echte deskundigen die de complotten nuchter zullen weerleggen.

Kennelijk was het maken van de uitzending zo spannend dat Schaap er op de TU Delft nog een lezing over gaat houden. Bij de aankondiging lezen we nog wel een interessant voorbehoud: "De media spelen een bijzonder grote rol in de wereld van vandaag, maar zijn zij, ook in het Westen, wel volledig onafhankelijk? In hoeverre kunnen wij ooit de waarheid over zoiets als 9/11 te weten komen? Aan de hand van deze vragen houdt Kees Schaap een bijzonder relaas over een zoektocht naar wat het nieuws over 9/11 nog niet bereikte."